Enclosure Box หรือกล่องพักสายไฟ คืออะไร?
กล่องพักสายไฟ หรือที่รู้จักกันในชื่ออื่นๆ เช่น กล่องกันน้ำ Enclosure Box, Junction Box หรือ พูลบ๊อกซ์ (Pull Box) เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีความสำคัญในงานติดตั้งระบบไฟฟ้า มีหน้าที่สำหรับ พักสาย ต่อสาย หรือแยกวงจรไฟฟ้า มักใช้เป็นจุดพักสายก่อนเข้าสู่วงจรย่อย หรืออุปกรณ์ควบคุมอื่นๆ โดยสามารถติดตั้งได้ทั้งภายในและภายนอกอาคา
กล่องพักสายไฟพบใช้งานอย่างแพร่หลายในหลากหลายสถานที่ ตั้งแต่ บ้านเรือน อาคารสำนักงาน ไปจนถึงโรงงานอุตสาหกรรม เพื่อช่วยให้การติดตั้งระบบไฟฟ้าเป็นระเบียบ ปลอดภัย และง่ายต่อการดูแลรักษา
ในปัจจุบัน กล่อง Enclosure มีให้เลือกใช้งานหลากหลายประเภท ซึ่งจะแตกต่างกันตามวัสดุ ขนาด และคุณสมบัติที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมการใช้งาน เช่น ความทนทานต่อแรงกระแทก ฝุ่น ความชื้น หรือสารเคมี รวมถึงมีระดับราคาที่หลากหลายให้เลือกตามงบประมาณ
หน้าที่หลักและประโยชน์ของกล่องพักสายไฟ
ป้องกันอันตรายจากไฟฟ้า
ปิดครอบจุดเชื่อมต่อสายไฟหรืออุปกรณ์ให้มิดชิด เพื่อลดความเสี่ยงจากไฟฟ้าช็อต หรือไฟฟ้ารั่ว, ป้องกันอันตรายต่อผู้ใช้ หากเกิดอุบัติเหตุภายในจุดที่มีการเชื่อมต่อกล่องพักสายไฟจะช่วยป้องกันจะทำให้ป้องกันอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นกับผู้ใช้ได้
️ กันน้ำ กันฝุ่น
กล่อง Enclosure ที่มีค่า IP (Ingress Protection) สูง เช่น IP65 หรือ IP66 จะสามารถป้องกันน้ำหรือฝุ่นเข้าได้ดี เหมาะสำหรับใช้งานกลางแจ้งหรือในโรงงานอุตสาหกรรม
จัดระเบียบสายไฟ
รวบรวมสายไฟหลายเส้นให้อยู่ในจุดเดียว ช่วยให้การซ่อมบำรุงทำได้ง่ายขึ้น ในกรณีที่มีความจำเป็นจะต้องบำรุงรักษาระบบ การที่เราได้แยกวงจรไว้เป็นส่วน ๆ ก็จะช่วยทำให้แก้ไข บำรุงรักษาทำได้โดยง่ายขึ้น

ประเภทของกล่องพักสายไฟแยกตามวัสดุ - Enclosure Box Type
กล่อง Enclosure มีให้เลือกหลากหลายวัสดุ โดยแต่ละชนิดเหมาะกับสภาพแวดล้อมที่ต่างกัน ดังนี้:
- กลอ่งพลาสติก ABS / Polycarbonate (PC): น้ำหนักเบา ทนต่อสารเคมี ไม่เป็นสนิม เหมาะกับการใช้งานทั่วไปหรือภายในอาคาร
- กล่องโพลีเอสเตอร์ (Polyester): ทนต่อรังสียูวี สารเคมี และความร้อน เหมาะกับการใช้งานกลางแจ้ง หรือในสภาพแวดล้อมที่มีกรด-ด่าง เช่น โรงงานเคมี โรงไฟฟ้า หรือพื้นที่ชายฝั่งที่มีความชื้นสูง (นิยมใช้ในงานอุตสาหกรรมหนักและระบบโซลาร์เซลล์)
- กล่องโลหะ (เหล็กหรือสแตนเลส): แข็งแรง ทนแรงกระแทก เหมาะกับงานอุตสาหกรรมหนัก หรือพื้นที่ที่ต้องการความทนทานสูง
- กล่องอลูมิเนียม: น้ำหนักเบากว่าเหล็ก ไม่เป็นสนิม เหมาะกับงานภายนอกหรือพื้นที่ที่ต้องการความทนทานต่อสภาพอากาศ
ลักษณะการใช้งานที่พบได้ทั่วไป
ใช้ในระบบไฟฟ้าอาคาร เพื่อเชื่อมต่อสายไฟจากแหล่งจ่ายกับปลายทาง
ใช้ในงาน ติดตั้งโซล่าเซลล์ เพื่อป้องกันจุดเชื่อมต่อสาย DC/AC
ใช้ใน โรงงานอุตสาหกรรม เพื่อป้องกันระบบควบคุมไฟฟ้าหรือสายสัญญาณในสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นหรือน้ำ
ใช้ในระบบกล้องวงจรปิด หรืออุปกรณ์ IoT
ข้อควรพิจารณาในการเลือกใช้งาน
- ขนาดกล่อง: ต้องมีพื้นที่เพียงพอสำหรับอุปกรณ์และการเดินสาย
- ระดับ IP Protection: ควรเลือกตามสภาพแวดล้อมใช้งาน เช่น ภายนอกอาคารควรเลือก IP65 ขึ้นไป
- วัสดุ: ควรเลือกให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม เช่น มีความชื้น แสงแดด หรือสารเคมี
- มาตรฐานความปลอดภัย: เช่น มอก., IEC, UL
บทสรุป :
กล่องพักสายไฟ (Enclosure Box) เป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่มีบทบาทสำคัญในระบบไฟฟ้าทั้งในบ้าน โรงงาน และระบบพลังงานต่างๆ การเลือกใช้วัสดุที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม จะช่วยยืดอายุการใช้งานของระบบ และเพิ่มความปลอดภัยให้กับผู้ใช้งานในระยะยาว