MULTIPOLE CONNECTOR คอนเน็คเตอร์เหลี่ยม, คอนเนคเตอร์หลายโพ Heavy Duty Connector

MULTIPOLE CONNECTORS  คอนเนคเตอร์เหลี่ยม หรือคอนเนคเตอร์หลายโพ เป็นขั้วต่อไฟฟ้าที่ใช้ในงานอุตสาหกรรมเป็นคอนเนคเตอร์ที่มีจำนวนขั้วต่อหลายขั้วถูกออกแบบมาให้ใช้ได้ ทั้งสายPowerและ Control, เครื่องจักรและระบบเชื่อมสัญญาณมีให้เลือกหลากหลายตามความเหมาะสมของงาน มีตั้งแต่จำนวนขั้วสายน้อย ไปถึงจำนวนยขั้วสายมากคอนเนคเตอร์เหลี่ยมถูกออกแบบเพื่อใช้ในกลุ่มงานอุตสาหกรรมโดยเฉพาะ มีความทนทานและทนแรงการสั่นสะเทือนต่อการใช้งานได้อย่างดี Multipole Connector หรือ คอนเนคเตอร์เหลี่ยม ซึ่งในปัจจุบันได้มีการใช้งานอย่างแพร่หลายทั้งในลักษณะงานเครื่องจักรอยู่กับที่ในโรงงานอุตสาหกรรม หรือจะเป็นผู้สร้างเครื่องผู้รับเหมา ที่ต้องออกแบบนำเครื่องจักรเคลื่อนย้ายไปทำการติดตั้ง ที่หน้างานต่างๆ 

Multi pole Connector เป็น Connector ที่มีจำนวนหลายขั้วซึ่งถูกออกแบบมาใช้กับงานอุตสาหกรรม ทนทานต่อการใช้งานที่สมบุกสมบัน เช่น การสั่นสะเทือนหรือกันน้ำ โดย Connector ประกอบด้วย ตัวผู้ (Male), ตัวเมีย (Female), ฐานยึด (Housing), ฝาครอบ (Hood) และตัวรัดสาย (Cable Gland) ฝั่งตัวผู้และตัวเมีย มีทั้งแบบที่มีตัวผู้ยึดติดกับตู้และนำตัวเมียพร้อมสายไฟ มาเสียบและแบบลอยคือเมื่อจะใช้งานต้องนำทั้งตัวผู้และตัวเมียมาเสียบเข้าด้วยกัน 

ในการเลือกใช้งานขั้วต่ออุตสาหกรรม (Industrial Multipole Connectors) ควรพิจารณาดังนี้
- จำนวนขั้วต่อ (Pole) ส่วนใหญ่จะเป็นเลขคู่บวก เช่น 6, 10, 16 และ 24 เป็นต้น และบวกด้วย Ground กรณีรุ่นที่ถูก

- ขนาดแรงดันไฟ เช่น แรงดันสำหรับ Power จะมีหลายขนาดทั้ง 230V, 400V และ 690V และสำหรับ Control มีตั้งแต่ 230V, 250V และ 400V

- พิกัดกระแสใช้งาน เช่น Contact สำหรับงาน Power จะอยู่ที่ 35A หรือ 80A และ Contact สำหรับงาน Control จะอยู่ที่ 10A หรือ 16A เนื่องจากมีผลต่อการเลือกใช้สายไฟ ซึ่ง Multipole Industrial Connector ในปัจจุบันจะมีทั้งรุ่นที่ออกแบบมาเพื่อใช้งาน Control อย่างเดียว, Power อย่างเดียว และ Power+ Control รวมกัน

- ขนาดของสาย ที่ใช้มีให้เลือกมากมายหลากหลาย เช่น สำหรับ Power ก็จะมีขนาดตั้งแต่ 0.14-16 mm² และสำหรับ Control 0.14-2.5 mm² โดยขนาดของสายไฟที่เลือกต้องสัมพันธ์กับกระแสไฟฟ้าที่ใช้จริง เนื่องจากขนาดของสายไฟแต่ละขนาดนั้นจะมีพิกัดการทนต่อกระแสไฟฟ้าที่ต่างกัน หากเราเลือกใช้ผิดอาจทำให้อุปกรณ์เกิดความเสียหายได้ ในการหาขนาดของสายไฟว่าเราควรจะใช้ขนาดที่เท่าไร อันดับแรกให้ดูว่าอุปกรณ์ที่เราจะนำไปใช้งานด้วยนั้นมีค่ากระแสไฟฟ้าอยู่ที่เท่าไร เมื่อเรารู้ค่าแล้วให้เผื่อค่ากระแสไฟฟ้าจากที่ใช้จริง โดยปกติจะเผื่ออยู่ที่ประมาณ 25% เมื่อได้ค่าแล้วให้นำมาเทียบกับตารางหาขนาดสายไฟ ในบางครั้ง การบอกขนาดอาจไม่ได้อยู่ในรูปแบบของตารางมิลลิเมตรเพียงอย่างเดียว ปัจจุบันหน่วยที่นิยมใช้กันแพร่หลายคือ AWG (American wire gauge) เป็นหน่วยวัดขนาดของลวดตัวนำไฟฟ้าที่ใช้ในอเมริกา วัสดุที่ใช้ทำหน้าสัมผัส: ขั้วต่อทางไฟฟ้าเป็นอุปกรณ์ที่ต้องสัมผัสกับไฟฟ้าอยู่ตลอดเวลา

- รูปแบบการเข้าสาย: มีหลายแบบ เช่น Screw Connection, Spring clamp Connection, Crimp Connection หรือ การใช้เทคโนโลยีที่เรียกว่า Push-In เป็นการเข้าสายแบบง่าย ใช้เวลาน้อยและรวดเร็วโดยไม่ต้องใช้อุปกรณ์ใดใด เพิ่มเติม ซึ่งมี  Spring Contact แบบพิเศษ ให้การยึดที่แน่นหนา ทนต่อการสั่นสะเทือน

การเลือกใช้ Industrial Multipole Connector ที่ดีคุ้มค่าอย่างไร บางครั้งเครื่องจักรทำงานไม่สมบูรณ์ทั้งที่ได้ตรวจสอบวงจรการทำงานถูกต้องแล้ว แต่ก็ยังหาจุดปัญหาไม่เจอทำให้เสียเวลา ซึ่งบางครั้ง สาเหตุเหล่านี้อาจเกิดจากการเลือกใช้ Connector ที่มีคุณสมบัติไม่เพียงพอต่อการใช้งาน ดังนั้นแล้วการเลือกใช้อุปกรณ์ที่ดีจะมีส่วนช่วยลด Downtime ของเครื่องจักรได้

Industrial Multipole Connectors ที่ดี ช่วยแก้ปัญหาได้ ควรเป็นอย่างไร โครงสร้างควรทำจากอลูมิเนียมหล่อเคลือบผิวหรือวัสดุอย่างอื่นที่ไม่เกิดสนิม ตัว contact ควรทนกระแสสูงกว่าการใช้งาน ระบบล็อคพร้อมสกรูขันที่ทนต่อการต้องถอดเข้าออกบ่อย เช่น สามารถถอดเข้าออกได้ไม่ต่ำกว่า 500 ครั้ง  ควรมีกลไกการล็อคที่ดี มีการซ่อมบำรุงต่ำ มีแรงยึดสูงเพื่อแก้ปัญหาการหลวม วัสดุสามารถใช้ภายนอกอาคารได้ ทนต่อกรดเกลือและแสง UV ได้ดี ควรทำจากพลาสติคที่ไม่ติดไฟหรือสามารถเลือกเป็นเหล็กกล้าหรือสแตนเลสได้ยิ่งดี

การที่ทราบถึงลักษณะการติดตั้งของหน้างานในเบื้องต้นและจำนวนขั้วต่อ(Pole) ที่จะใช้งานนั้น จะทำให้การเลือก Multipole Industrial Connector มีความเหมาะสมและไม่เสียเวลาในการติดตั้งเพิ่มภายหลัง